Kendimize dair hissediş ve idrak yollarının tespiti ile teşrihi “öz bilinç”in keşfi için önemlidir. Zira kendimize ilişkin bizi bize anlatan kökler ve kaynaklar, içerisinde duyumsama, hissetme, anlama, yorumlama ve dahası yaşayış formlarını ihtiva eder. Söz konusu kökler ve kaynakların tespiti kadar, bunların hangi ellerle yapıldığı da bir o kadar önem arz eder. Ne var ki elin dokunduklarının önemi, eli yönlendiren niyetin önemini gölgelememelidir. Malzemenin keyfiyeti, niyetin hâlisliği ve manzaranın bütünlüğü, birlikte yapılan işin ehemmiyetini de çoğu zaman belirler. Özellikle işin mahiyetini belirleyen hamleler bir toplumun “ben”ine yani “kendi”liğine yönelik çabayı taşımaya çalışıyorsa bu hususlar daha da önemli bir hâl alır.

İnsanların “ben”leri