Menü
Mikail Çolak
Mikail Çolak
Osmanlı’da Eğitimin Başlangıcı Olarak “Âmin Alayları”
Eylül 25, 2023
Yazarın Tüm Yazıları

Âmin kabul buyur demek.

Birisinin yaratana iltica ettiği bir dileğin onaylanması demek.

Âmin Alayları kabul alayları demek bir bakıma. Yani “Ben yeni bir yola çıktım, çıktığım bu yolda muinim ol/yardımcım ol!” diye edilen duaya iltica ederek bu duayı kabul buyur demenin törenidir bir yerde.

Talebelerin dualarla törenle uğurlanmasıdır. Çıktığı ilim yolunda onun yolculuğunun hayırlı bitmesi için hayırlı başlangıç yaptık bunu kabul buyur, diye yaratana iltica etmektir.

Bir eğlence merasimi değil görkemli bir imparatorluğun ilme verdiği önemi ifade eden şahane bir gelenektir. Âmin Alayları pedagojik anlamda eğitim galerisine konulmuş en üst seviyedeki enstrümanlardan biridir.

Biz ilim yolculuğuna çıkan çocuklarımızı bu kutlu bu ulvî yolculukta layık oldukları şekilde istikbale hazırlıyoruz, mesajının ilanıdır cümle mahalleye cümle şehre cümle devlete cümle cihana…

Âmin Alayları’nın tarihsel yolculuğuna baktığımızda ilk defa ne zaman ve nasıl ortaya çıktığı bilinmemektedir.  Ancak Osmanlı döneminde yoğun olarak uygulanmış bir gelenektir. Bed-i Besmele Cemiyeti adıyla maruftur tarih kitaplarında.

Âdete uygun olarak okula başlayacak çocuğun ailesi bir gün önceden mektebin hocasına hazırlıkların bittiğini hazır olduklarını haber verirdi.

Medresenin normal çocukları yeni başlayacak çocuğun evine kadar gelirlerdi. Gelirken öndeki çocuklar yüksek sesle ve hep birlikte ilahiler söylerlerdi. Törendeki çocuklar ilahilerin her beytinden sonra hocalarının işareti ile “Âmin!” diye bağırırlardı. İşte bu çocuk grubuna ikişerli, üçerli ya da dörderli sıralar hâlinde yürüdüklerinden askerlere benzetilip “Alay”, “Âmin” diye bağrıştıklarından da bu alaya “Âmin Alayı” ismi kullanılmıştır. Mehmet Akif bunu “Her biri çevresine sabah aydınlığı saçan, küçük adımlı yaman bir tabur” şeklinde ifade etmiştir.

Annesinin hazırladığı şekerleme simit vb. yiyecekleri yanına alan medreseye yeni başlayacak çocuk kendisini almaya gelen öğrenci gurubunun arasına katılır ve hep birlikte dualarla ilahilerle yola çıkılırdı.

Günümüzde genel olarak uygulaması kalkan bu geleneği hâlâ canlandırmaya çalışan bazı girişimler de olsa artık yeni okula başlayan çocuklar için oryantasyon haftası dediğimiz bir hazırlık haftası yapılmaktadır. Âmin Alayları’nı hiçbir şekilde ifade etmeyen bu organizasyonlarda çocuğun okula alıştırılması ebeveyni ile birlikte okula ısındırılması hedeflenmektedir

Âmin Alayları’nda çocuğun ailesinin törene katılmaması dikkat çekicidir. Aile evde kalmış çocuk eğitim öğretiminin göreceği medrese arkadaşları ile beraber uğurlanmıştır.

Günümüzde okula yeni başlayan bazı öğrencilerde gördüğümüz baba ocağından ana kucağından okula kayan ortam değişikliği sebebiyle yaşanan korkuya dayalı trajik bazı vakıaların güzel bir şölenle izole edilmesi onları onure edecek bir tarzda özgüvenlerinin yükseltilmesi de dikkat çekicidir. Yeni arkadaşlarla yeni bir hoca evinin dışında yeni bir mekân endişesi evine kadar gelen aynı ortamı paylaşacağı hocaları ve arkadaşları kanalıyla atlatılması oldukça pratik zekâ ürünü bir uygulamadır. Gideceğin yerde seni hep böyle güzel arkadaşlar bekliyor seni dualarla alıp dualarla eğitimin sürdüreceğiz ferahlığı rahatlığı ve mutluluğu o yaştaki çocuğun dünyasındaki korkulara karşı doping etkisi olsa gerek.

0 0 Yorumlar
Puan
Bildir
guest

0 Yorum
Satır İçi Geri Bildirimler
Tüm yorumları görüntüle
DOSYA
Psiko-Sosyal Açıdan Güvenin Yitimi...
Ferhat Kardaş
Meçhulden Maluma Bir Sefer: “Öz”ün Muhasebesi...
Muhammed Ali Alioğlu
Teknolojinin Bilinen ve Bilinmeyen Karanlık Yüzü...
Sadi Özgül
Müslüman Toplumlarda Eleştiri ve Öz Eleştiri İhtiy...
Mahmut Hakkı Akın
İktidar Müslümanlığı Gölge Yanıyla Yüzleşmeden…...
Nihal Bengisu Karaca
RÖPÖRTAJLAR
“Reform edilmesi gereken bir şey varsa o da modern...
Recep Şentürk
Öz eleştiri, varlığımızı geleceğe taşıma konusunda...
Temel Hazıroğlu
“Gazze” demek şahitler diyarı demektir....
Muhammed Emin Yıldırım
“Şahitlik; her zaman ve zeminde hakkı söyleme, hak...
Şinasi Gündüz
“Doğu Türkistan Çin’in bir parçası değildir."...
Hidayet Oğuzhan
SİRET-İ İNSAN
Savaşın Çocukları
Bahriye Kaman
Toplumun Kurucu Hücresi Olan Ailede Örneklik Vasfı...
Bahriye Kaman
Lider, Önder, Rehber!
Bahriye Kaman
Göçebe Ruhu
Bahriye Kaman
Nitelikler ve Roller
Bahriye Kaman
SİNEMA
Sinema Sanat Olmasaydı, Çoktan Bitmişti......
Abdülhamit Güler
Doğu Türkistan, Filistin ve Diğerleri: Sinemada Ek...
Abdülhamit Güler
Hiçbir Şey Eskisi Gibi Olmayacak. Ama!...
Abdülhamit Güler
Bu Film, Böyle Devam Edemez!
Abdülhamit Güler
Göstermenin Mesuliyetinde Sinemanın Örnekliği...
Abdülhamit Güler
GEZİ-YORUM
Doğunun Tüm Yolları Erzurum'dan Geçer...
Mikail Çolak
Mağrur Bir Tarih Ribatı Gibi Dimdik Ayaktadır Kâşg...
Mikail Çolak
Prizren’de Osmanlı Evladı Olmak
Mikail Çolak
Vakur ve Mahzun Bir Efsanedir: Kudüs...
Mikail Çolak
Habib-i Neccâr’ın Gözyaşları
Mikail Çolak
SAHABİ BİYOGRAFİSİ
Ya Hanzala Münafık Olmuş Olsaydı?...
Rumeysa Döğer
Leyla “A” dır
Rumeysa Döğer
Son Dokunuş Sahibi: Kusem b. Abbas
Rumeysa Döğer
F Tipi Dünya
Rumeysa Döğer
Afrâ bint Ubeyd Yüzlü Kadınların Zamanından…...
Rumeysa Döğer
NEBEVİ VARİSLER
Ubey b. Kâ'b: Allah’ın Seçtiği Muallim...
Damla Mıdış
Ümmü Seleme
Hayrunnisa Duran
Allame Muhammed Salih Damollam
İkra Nur Demir
Mücâhid b. Cebr
Damla Mıdış
Takvâ Sahiplerinin Öncüsü Hasan Basrî...
Beyza Durna
Scroll Up
0
Düşüncelerinizi çok isterim, lütfen yorum yapın.x