KAVRAMSAL OLARAK SÂLİH AMEL
Prof. Dr. Süleyman Uludağ
Bursa Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
Amel ve sâlih; Kur’ân-ı Kerîm’de ve hadis-i şeriflerde en fazla üzerinde durulan, en çok önem ve değer verilen kavramları ifade etmek için kullanılan terimlerdendir.
Amel (çoğulu: a‘mâl); iş, eylem, çalışma, davranış, hal, tavır, vaziyet, durum ve konumlanma gibi anlamlara gelir. Fiil (çoğulu: ef’âl) de amel anlamına gelir fakat kapsamı daha geniştir.
Amel kelimesinin zıttı; âtıl, tembel (kesel, tekâsül), hareketsiz ve uyuşuk olma halidir.
Sâlih (çoğulu: sulehâ, sâlihin, sâlihât); uygun, elverişli, düzgün, iyi ve işe yarayan huyu iyi, ahlâkı güzel, dindar mümin ve erdemli insan anlamına gelmektedir. (Muhammed 47/2; Ahzâb 33/71; Ahkâf 46/15; Yûnus 10/81)
Salâh, sulh, ıslah ve maslahat kelimeleri de aynı kökten gelir. Salâh uygunluk, düzgün ve kullanışlı olmak; sulh barış, maslahat ise bir şeyin hayırlı ve yararlı olmasını sağlayan iş ve eylemdir. Maslahat özel olduğu gibi (kamu yararı gibi) genel de olabilir. Salâhın zıttı fesâd, sulhun zıttı husumet ve harp, ıslahın zıttı ise…
Recep Songül 
